ΓΕΣΥ, ο κόμπος έφτασε στο χτένι
Η ομόφωνη απόφαση του ΠΙΣ και η έγκριση από τη Γενική Συνέλευση ψηφίσματος με πέντε σημεία, μας φέρνει ακριβώς στο σημείο που ο κόμπος έφτασε στο χτένι.Οι αντιδράσεις όλων των συντελεστών, Υπ. Υγείας, ΟΑΥ, ΠΙΣ, ΠΟΑΣΠ, πολιτικοί, ΟΕΒ κ.α. θα πρέπει να αντιληφθούν ότι το ΓεΣΥ ένα θέμα που χρειάζεται εξειδικευμένες προσεγγίσεις και τεχνογνωσία για να λυθεί στο τραπέζι των συζητήσεων και όχι μέσα από τις τηλεοράσεις και τα άλλα ΜΜΕ.
Έχει ειπωθεί πολλές φορές ότι το ΓΕΣΥ είναι ένα θέμα πολύπλοκο, με πολλά εμπλεκόμενα συμφέροντα, είναι ο μεγαλύτερος εργοδότης σε ένα κράτος, άρα αφορά στην πραγματικότητα κάθε ένα από εμάς σαν εργοδοτούμενο στον τομέα της υγείας, ως εισφορέα, καταναλωτή υπηρεσιών υγείας και αυτό καθ’ εαυτό το κράτος.
Τα πιο δύσκολα προβλήματα που παρουσιάστηκαν ως διαφορές μεταξύ του ΟΑΥ και του ΠΙΣ είναι ο σφαιρικός προϋπολογισμός και η αυτονόμηση των νοσηλευτηρίων.
Ο σφαιρικός προϋπολογισμός είναι μια οικονομική μέθοδος που εισήχθη σε διάφορες χώρες, με σκοπό να ελέγξει τον πληθωρισμό στην υγεία. Έτσι, τα κράτη που υιοθέτησαν το θεσμό αυτό, αποφάσισαν να συνομολογήσουν εκ των προτέρων με τους προμηθευτές υπηρεσιών υγείας, τι θα ξοδευτεί την επόμενη χρονιά στον τομέα της υγείας, ώστε να είναι στα πλαίσια της οικονομίας, και να κτυπηθεί ως πληθωρισμός. Βάση πάντοτε του σφαιρικού προϋπολογισμού είναι οι δαπάνες υγείας της χρονιάς που περνάμε και σε τι ποσοστό θα αυξηθούν ή όχι για την επόμενη.
Ταυτόχρονα συμφωνούνται σε δεύτερο στάδιο τα ποσά που θα διανεμηθούν στις διάφορες μορφές ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και όχι μόνο.
Στη δική μας περίπτωση, οι δαπάνες υγείας ή καλύτερα οι Εθνικές Δαπάνες Υγείας δεν είναι γνωστές γιατί δεν γνωρίζουμε τι ξοδεύεται στον ιδιωτικό τομέα. Το θέμα γίνεται πιο πολύπλοκο γιατί, οι δαπάνες στον ιδιωτικό τομέα είναι μεγαλύτερες από τις δαπάνες στον δημόσιο τομέα ένα πολύ αναχρονιστικό φαινόμενο, με όλες τις συνέπειες που αυτό συνεπάγεται.
Όταν ο καθηγητής Χσιάο χρειάστηκε να μάθει τις δαπάνες υγείας για να κοστολογήσει το ΓεΣΥ και επειδή δεν υπήρχαν δεδομένα, έκαμε διάφορες μελέτες/έρευνες για να τα βρει. Έκαμε μεγάλη έρευνα μεταξύ των νοικοκυριών, έρευνα μεταξύ των γιατρών του ιδιωτικού τομέα για διάφορα θέματα, έρευνα μεταξύ των ταμείων υγείας κ.α. Με δικές του μεθόδους και φόρμουλες κατασκεύασε τις Εθνικές Δαπάνες Υγείας και από αυτές υπολόγισε τις δαπάνες για το ΓεΣΥ.
Αυτή τη μεθοδολογία την εφάρμοσε τρεις φορές και στην τελευταία του εισηγήθηκε να κυπριοποιηθεί και να γίνεται κάθε 1-2 χρόνια, ούτως ώστε να γνωρίζουμε όσο το δυνατό με μεγαλύτερη ακρίβεια το κόστος του ΓεΣΥ.
Ο ΟΑΥ αντ’ αυτού ακολούθησε άλλο δρόμο και προσέλαβε αναλογιστές, οι οποίοι βασίστηκαν πάνω στις μελέτες του Χσιάο για να μας πουν πόσα θα στοιχίσει το ΓεΣΥ. Οι ίδιοι οι αναλογιστές αναγνωρίζουν ότι η βάση που στηρίχθηκαν μπορεί να μην είναι ακριβής γι’ αυτό και αφήνουν και επιφυλάξεις για τα νούμερα που μας δίδουν.
Εδώ έχουμε μια διαφορά μεταξύ του ΟΑΥ (των συμβούλων του) και των συμβούλων του ΠΙΣ όσον αφορά τον υπολογισμό της δαπάνης της ΓεΣΥ. Ο ΟΑΥ λέγει ότι το ένα δισεκατομμύριο είναι αρκετό για το κόστος του ΓεΣΥ, ο ΠΙΣ (μέσω των συμβούλων του) ισχυρίζεται ότι υπολείπονται ακόμη 300 εκατομμύρια. Ποια είναι η αλήθεια;
Η αλήθεια μπορεί να βρεθεί εύκολα αν γίνει ακόμη μια μελέτη υπολογισμού των εθνικών δαπανών στην υγεία με βάση τις οδηγίες του καθηγητή Χσιάο και όλοι να ικανοποιηθούν. Αν είναι λίγο το ένα δισεκατομμύριο, ζήτω που καήκαμε, αν χρειάζονται πιο πολλά δεν αφήνεις το οικοδόμημα στη μέση.
Η μελέτη αυτή δεν στοιχίζει πολλά, και δεν είναι χρονοβόρα. Το Υπουργείο Οικονομικών προγραμμάτισε να κάνει μια τέτοια μελέτη και δεν είναι τυχαίο που την ήθελε, αλλά για λόγους που δεν είναι της δικής μου δικαιοδοσίας ματαιώθηκε.
Για ένα τόσο σημαντικό έργο όπως είναι το ΓεΣΥ, η διαφορά που προέκυψε είναι σοβαρή και πρέπει να βρεθεί που βρίσκεται η πραγματικότητα. Δεν μπορεί να αιωρείται το ύψος τους σφαιρικού προϋπολογισμού που είναι αναγκαίος για να λειτουργήσει το ΓεΣΥ και να διασφαλίζει τη βιωσιμότητα του και την ποιότητα των υπηρεσιών του.
Όσο πιο πολύ πλησιάσουμε την πραγματικότητα, δηλαδή να γνωρίζουμε πόσα ξοδεύουμε κάθε χρόνο στον τομέα της υγείας, σταθεροποιούμε τη βάση δεδομένων μας και είναι πιο εύκολο μετά να γίνουν οι διαπραγματεύσεις που είναι αναγκαίες μεταξύ του ΟΑΥ που έχει το μονοψόνιο και των προμηθευτών υπηρεσιών υγείας που βρίσκονται σε μειονεκτική θέση στις διαπραγματεύσεις.
Το δεύτερο εμπόδιο αφορά περισσότερο το κράτος που έχει την ιδιοκτησία των κρατικών νοσηλευτηρίων και όχι τόσο τον ΠΙΣ. Η ιδιωτική ιατρική θα «χαίρεται» να είναι καλύτερη σε ποιότητα, προσβασιμότητα και πιο κερδοφόρα από το δημόσιο τομέα γιατί αυτό τη συμφέρει και αυτό προσπαθεί και θα πρέπει να προσπαθεί να επιτύχει.
Ο δημόσιος τομέας έχει να αντιμετωπίσει δύσκολα προβλήματα στα νοσηλευτήρια τα οποία κληρονόμησε διαχρονικά, έχει πολλά βαρίδια να ξεφορτωθεί και δεν είναι σίγουρο αν θα τα καταφέρει στο τέλος της ημέρας.
Ο ιδιωτικός τομέας έχει την ευελιξία να παίρνει και να υλοποιεί αποφάσεις άμεσα, ο δημόσιος τομέας ως νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου τα νοσηλευτήρια θα πρέπει να τηρούν τις δημοσιονομικές διαδικασίες. Εκτός του γεγονότος ότι αποδεδειγμένα σε αυτά επικρατεί οργανωμένο χάος.
Ένα άλλο πρόβλημα που φαίνεται θα προκύψει στο δημόσιο τομέα είναι η απόφαση τα κέντρα υγείας για την πρωτοβάθμια να παραμείνουν στο δημόσιο.
Θα έχουν να αντιμετωπίσουν στη προσέλκυση πολιτών να εγγραφούν στη λίστα των γιατρών του δημοσίου τα πλεονεκτήματα που έχουν οι ιδιώτες να βρίσκονται πολύ κοντά στην κοινότητα, να έχουν ευελιξία στα ωράρια και την ανταποκρισιμότητα και άλλα. Αυτό θα είναι και ένα μεγάλο στοίχημα πως θα συμπεριφερθούν οι πολίτες όταν θα κληθούν να εγγραφούν στους καταλόγους των προσωπικών ιατρών.
Κλείνοντας το άρθρο αυτό επισημαίνεται το γεγονός ότι το ΓεΣΥ είναι μια αναγκαιότητα, η φιλοσοφία του είναι αποδεχτή. Στο όνομα του ΓεΣΥ έχουν τα τελευταία είκοσι χρόνια εναποτεθεί όλα τα προβλήματα της υγείας για να τα λύσει, χωρίς να γίνει οποιαδήποτε ουσιαστική προσπάθεια προς την κατεύθυνση αυτή.
Σήμερα ο τομέας της υγείας έχει παγιδευτεί στο όραμα, τον σχεδιασμό του ΓεΣΥ. Αν δεν υλοποιηθεί το ΓεΣΥ θα πρέπει να βρεθούν άλλοι τρόποι να βγούμε από την παγίδα και αυτοί οι τρόποι θα είναι οδυνηροί για πολλούς.
*Πρόεδρος Ιατρικής Εταιρείας Οικ. Προσωπικών Ιατρών,
Πρώην: Πρόεδρος Τεχνικής Επιτροπής ΓΕΣΥ
EX Πρώτος Ιατρ. Λειτουργός Υ.Υ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου